Alan Hakkında Endüstriyel Otomasyon TeknolojileriAlanı

SÖZ
Geçmişi son on beş yıla dayanan Türk endüstriyel otomasyon sektörü, ülke ekonomisinin ilerlemesi ve yeni istihdam alanları yaratması açısından önemli bir yere sahiptir. Sektör taramalarıyla başlayan program geliştirme çalışmaları ile endüstriyel otomasyon teknolojileri alanı altında yer alan mekatronik ve endüstriyel kontrol dallarında öğretim programları hazırlanmıştır. Ülkemizde endüstriyel otomasyon teknolojileri alanında öğretim programlarının hazırlanarak eğitimine başlanması, sektörde nitelikli eleman sıkıntısını ve eğitim açığını giderecek önemli bir girişimdir. Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı Programı; Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzman ve alan öğretmenleri, üniversitelerden alan uzmanları, sektör temsilcileri ve meslek elemanları ile iş birliği içinde hazırlanmıştır.

GİRİŞ
Dünyada özellikle 1980'li yıllardan sonra endüstriyel ürünlerin tasarım ve üretiminde köklü değişiklikler meydana gelmiştir. Gelişen ve değişen dünya pazarlarında teknolojinin ilerlemesiyle endüstriyel ürünlerin nitelik ve işlevlerinde de önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Hızla gelişen teknoloji ve sürekli değişen pazar koşulları, daha ekonomik ve kaliteli ürünler isterken müşteri beklentileri ise çok işlevli ürünler yönünde gelişmiştir. Müşterilerin hızla değişen istekleri ve yoğun pazar rekabeti sonucu, ürün ömürleri çok kısalmıştır. Böylesine çetin koşullar karşısında alışılmış tasarım ve imalat teknolojisi yetersiz kalmış, bu ihtiyacı gidermek üzere yeni kavram ve yöntemler doğmuştur. Bunlardan biri de endüstriyel otomasyon kavramıdır. Endüstriyel otomasyon, özellikle tasarım felsefesini ve mühendislik eğitimini etkilemiş, endüstriyel teknoloji üretimi ve mühendislik eğitiminde önemli değişikliklere neden olmuştur. Robot teknolojisinin her alanda yaygın şekilde kullanıldığı günümüzde, endüstriyel otomasyon teknolojinin zorunluluğudur. Ürün tasarımı, sistem dinamiği ve akıllı kontrol; üretim süreçlerinin gözlemlenmesi, modellenmesi ve kontrolü, hareketli robot sistemleri, kuvvet elektroniği, mikrosistem tasarımı ve uygulamaları, endüstriyel kontrol tasarımı, algılayıcılar ve robot sistemleri, görüntü işleme, yapay sinir ağları, yapay zekâ ve sanal gerçeklik gibi alanlar; savunma sanayi; otomotiv ve tekstil sektörleri endüstriyel otomasyonun ilgi alanlarındandır. Bu amaçla ülkemizde de Japon ve Türk hükümetleri arasında ekim 2000’de imzalanan iş birliği anlaşması gereğince “Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Bölümü Kurulumu Projesi”ne başlanmış ve proje nisan 2006’da neticelendirilmiştir. Öğretim programlarının ve modüllerin hazırlanma aşamalarında, endüstrinin iş gücüne dönük gereksinimlerinin tüm yönleriyle dikkate alınması amacıyla sektördeki kuruluşlarla görüş alışverişi ve iş birliği yapılmış, anketlerle endüstriyel otomasyon teknolojileri alanında program geliştirme sürecine yön verecek veriler elde edilmiştir. Program geliştirme sürecinde üniversitelerden uzmanlarla ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği yapılmıştır. Sektör taraması ve mesleki yeterliklerin belirlenmesi anketlerle gerçekleşmiştir. Bu anketler sonucunda Türkiye genelinde endüstriyel otomasyon sektörünün ihtiyaçları ve programdan beklentileri tespit edilmiştir. Bu ihtiyaçlar, program çalışmalarının temelini oluşturmuştur. Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı Programı’nda; 1. Endüstriyel Kontrol, 2. Mekatronik dalları yer almaktadır.

SEKTÖR
Son yıllarda hızlı bir gelişm sürecine giren endüstride otomasyon sistemlerinin önemi gün geçtikçe daha iyi anlaşılmaya başlanmış ve bu alanda eğitimli iş gücü ihtiyacı artmıştır. Gelişmiş ülkelerde bu sektöre yönelik eğitim faaliyetleri artmaktadır. Ülkemizde de ihracatta endüstriyel sistemlerin payı hızlı bir şekilde artmaya devam etmektedir. Dünyada bu tip eğitim faaliyetleri ön plana çıkarken ülkemizde de bu sektöre yönelik eğitim faaliyetlerine başlanmıştır. Yukarıda sayılan tespitler ve analizler sonucunda sektörün otomasyon teknolojieri alanında yetişmiş ara eleman ihtiyacını gidermek için Millî Eğitim Bakanlığı endüsriyel otomasyon teknolojileri alanının açılmasına karar vermiştir. Hızla artan endüstriyel otomasyon teknolojileri alanında yetişmiş insan kaynağının karşılanmasında eğitimin payı oldukça önemlidir. Yıllar geçtikçe bu tip yetişmiş iş gücüne daha fazla ihtiyaç duyacağı aşikârdır.